Liderlik, hayatın göründüğü gibi olmadığını fark etmekle başlar.

Bebekten hayatta gördüklerimizi anlamlandıramazdık. Çocukken merak ederdik. Genç yaşta keyfini çıkarmak istedik. Orta yaşa geldiğimizde ise gördüklerimizin ötesinde birşey var, olduğunu hissettik. Yaş daha da ilerledikçe, sorunlar arttıkça ve kolay kolay çözümlenemedikçe, görünen değil, görünmeyeni anlamaya çalıştık.

Peki bu görünenin ardında yatanlar neler?

Hayatı Anlamak

Liderlik, hayatı anlamaya yönelik dışa; kendini anlamaya yönelik içe doğru bir yolculuktur.

Hayatta hepimizin amacı aynıdır:

• Kendimizi Anlamak
• İnsanı Anlamak
• Hayatı Anlamak

Bu soruların cevabını ancak sistemsel ve bütünsel baktığımızda bulabilriiz. Yaşadığımız dünyaya baktığımızda iki tür çevremiz vardır. Fiziksel ve toplumsal çevre. İnsanoğlu dünya üzerindeki yaşantısında hep bu iki çevreye uyum sağlayarak bugünlere gelmiştir. Fiziksel çevreye uyum sağlamak için milyonlarca yıllık biyolojik evrim serüveninden geçtik ve bugünlere  geldik.

Toplumsal çevre ise içinde yaşadığımız toprağınsosyo kültürel yapısı ile oluşuyor ve bizler  bu toplum ile yaptığımız bilinçdışı anlaşma sebebiyle de, çevremize uyum sağladığımız sürece Kabul görüyor ve mutlu oluyoruz . Dolayısıyla baktığımızda insanın kişilik dediğimiz yapısı da da, sosyolojik, psikolojik ve biyolojik bileşenler ışığında oluşuyor ve şekilleniyor. Toplumsal dinamikler, ahlak kuralları, din, eğitim sistemi vb bileşenler ışığında bir kişiliğimiz oluşuyor. Hayatımızı da ona göre tepkiliyoruz.

İşte psikolojik bileşenimiz tam bu noktada yani sosyolojik (toplumsal) yanımızla biyolojik yanımızı doğru bir şekilde bağdaştırmaya çalışıyor. Çünkü genlerle ve öğrenmeyle gelen bu toplumsal yan ve biyolojik yan her zaman uyum içinde çalışmıyorlar. O yüzden de her türlü evrime rağmen yaşadığımız dünya ve birbirimizle gerçekten uyum içinde bir beraberlik süremiyoruz. Çünkü yeterince ANLAMIYORUZ.

Ancak sistemsel baktığımızda, bu çevre boyutu yani hayatı anlamaya başlarız. Ancak tüm yaşamı kapsayacak bir sistem düşüncesi yaklaşımını benimsersek anlamaya başlarız. Bu da

• Sistemin özelliklerini
• Sistemlerin davranışlarını
• Sistem prototiplerini anlamayı gerektirir.

Sistemlerin de özüne indiğimizde ise tüm evrenin düzen ve düzensizlik üzerine kurulu olduğunu görürüz. Düzen ve düzensizliği yaratan ise entropi ve çekiciler ya da daha bilindik isimi ile değişim ve dengedir.

Çevre bize aynı zamanda tehditleri, fırsatları ve kaynakları da sunar. Özetle amacımız;

• Tehdit ve fırsat kaynakları
• Değişim ve dengeyi
• Düzen ve düzensizliği bir arada gördüğümüz sistem yapısını anlamaktır.

Burada sistem düşüncesi için sibernetikten yararlanmak gerekecektir. Çünkü ancak çevreyi doğru anladığında insan düzenleyici sistem olarak farklı kimlikler geliştirir ve  o çevreye uyum sağlar.

• Hayatı anlamak dışa yönelik bir yolculuktur. Bizi başarı, yaratıcılık ve alçakgönüllülüğe götürür.
• Kendini anlamak içe doğru bir yolculuktur. Bizi huzura ve aydınlanmaya götürür.
• İnsanı anlamak hem içe hem dışa yönelik bir yolculuktur. Bizi uyuma, mutluluğa ve bilgeliğe götürür

Belirsiz ve Karmaşık Dünyada Liderlik Eğitim İçeriği

Sibernetik ile Sistemsel Bakış

Tanımlar

Sibernetik, canlı ve cansız tüm karmaşık sistemlerin denetlenmesini, yönetilmesini inceleyen disiplinler arası bir bilim dalıdır. Sibernetiğin konu aldığı sistemler mekanik, fiziksel, biyolojik, düşünsel ve sosyal sistemlerdir. Sibernetiğin etkilediği ya da sibernetikten etkilenen çalışma alanları arasında oyun teorisi, sistem teorisi , sosyoloji, psikoloji, felsefe ve mimarlık yer almaktadır.

Sistem tanımına baktığımızda ise üç bileşen görürüz. Yani

• • Bir amaç vardır
  • Alt bileşenler vardır (Modüler)
  • Ve bunlar birlikte hareket ederler (Entegre)Dolayısıyla bir sistem çalışmıyorsa ya da eksik çalışıyorsa bu 3 unsurdan birinde sorun var demektir.

Doğal ve Düzenleyici Sistemler

Büyüklüğü, amacı, yapı ve işleyişi insan tarafından tasarlanmayan sistemlere DOĞAL SİSTEM denir. Düzenleyici sistem ise buna uyum sağlamak için geliştirdiğimiz bilinçli ve bilinç dışı sistemlerdir.

Sözgelimi, İnsan bedeni, insan beyni, doğa, hayat, toplum, şirketler, aileler vb birçok şey DOĞAL SİSTEMDİR. Ama her sistemin sağlıklı çalışabilmesi için bir DÜZENLEYİCİ SİSTEME ihtiyacı vardır.

Sistemleri Yönetmek

Liderlikte sürdürülebilir dengeyi sağlamak için sistemlerin bir modele ihtiyaç duyduğu unutulmamalıdır. İşte bu da Optimum Denge Modelidir. Bu eğitimde bu modelin ayrıntılarını göreceksiniz.

Belirsiz Dünyaya Liderlik İçin Öneriler:

• Liderlikte büyük resmi görebilmek ve sistemsel bakış açısını geliştirmek kritik önem taşır.
• Düzenleyici sistemimiz bilinçaltımızdır. Ama işler karmaşıklaştığında bilinçaltı yetmez olur ve onun da bir düzenleyici sisteme ihtiyacı olur. O ise bilinçtir.
• Karmaşık – düzensiz sistemlerde bilinç de yetmez. Geriye tek bir düzenleyici sistem kalır. O da bilinçaltı ve sezgiselliğin son kalesi olan bilgeliktir. Bilgelik yaratıcılıkla ruhsallığın dengelenmesidir.
• Yani hayatı ve insanı anlamak için çaba sarfetmemiz gerekmektedir.
• Hayatı anlamakla kastedilen aslında “sistem özellikleri ve sistem davranışlarını” anlamaktır.
• İnsanı anlamakla kastedilen ise bir sistem olarak bilinçaltını anlamaktır.

Esasında her şey yüzlerce yıl evvel Yunus’un dediğine geliyor: “İlim ilim bilmektir, ilim kendin bilmektir; Sen kendin bilmez isen ya nice okumaktır”