İnovasyon Nedir? Çeşitleri Nelerdir?

Günümüzün rekabet ortamı büyük ölçüde yeniliğe dayanmaktadır. İş liderleri sürekli olarak yenilik yapmanın yeni yollarını arıyorlar. Bilginin, teknolojinin eksponensiyel bir hızda ilerlediği, rakiplerin arttığı ve rekabetin her geçen gün daha da kızıştığı, teknoloji sayesinde dünyanın küçüldüğü ve nüfusun hızla arttığı bir çağda, eski çözümlerle ilerleyemezsiniz.

Yenilik ve yaratıcılık, tüm endüstrilerde kritik öneme sahiptir; ancak, onu moda bir kelime olarak, içini boşaltarak kullanmaktan kaçınmak ve bunun yerine yenilik sürecini tam olarak anlamak için zaman ve emek vermek gerekmektedir.

O sebeple özellikle iş dünyasında inovasyona, bunun neden önemli olduğuna ve firmalarımızda onu nasıl teşvik edebileceğinize genel bir bakış atalım isterseniz.

Önce inovasyon tanımını doğru bir zemine oturtalım. Basitçe söylemek gerekirse: “İnovasyon, hem yeni hem de kullanışlı bir ürün, hizmet, iş modeli veya stratejidir.” Yeniliklerin teknolojide veya yeni iş modellerinde büyük atılımlar olması gerekmez; bir şirketin müşteri hizmetlerine yükseltmeler veya mevcut bir ürüne eklenen özellikler kadar basit şeyler bile inovatif yaklaşım olabilirler.

Açık İnovasyon Nedir

Açık inovasyon, yenilikçi fikirlerin kapalı ve sınırlı kaynaklar kullanılmadan paylaşım ve iş birliği içerisinde geliştirilmesi, ortak patentlenmesi ve birlikte ticarileştirilmesini savunan bir yaklaşımdır. Kavramsal olarak, günümüzde faydalı bilginin geniş çapta dağıtıldığı ve ne kadar yetenekli veya ne kadar büyük olursa olsun hiçbir şirketin kendi başına etkili bir şekilde yenilik yapamayacağı gerçeğine dayanarak, inovasyona daha dağıtılmış, daha katılımcı, daha merkezi olmayan bir yaklaşım sunar.

Açık inovasyon yaklaşımı, bilginin bu kadar yaygın hale geldiği dünyada kurumların iç kaynakları ile kendi araştırmalarını yapmalarının artık çok sınırlayıcı olduğu, bunun yerine patentli vb buluşları ya da yeni süreçleri satın alma ya da lisanslama gibi yöntemlere başvurmaları gerektiğini savunur. Buna ek olarak tersini de yani bir şirket tarafından geliştirilen ama şirketin temel işinin bir parçası olmayan iş ya da patentlerin de lisanslama, joint-ventures, spin-off olarak kurum dışına alınmasını ve genel kullanıma sunulmasını da savunur.

İşletmeler için açık inovasyon, inovasyon yapmanın daha karlı bir yoludur, çünkü maliyetleri azaltabilir, pazara sunma süresini hızlandırabilir, pazardaki farklılaşmayı artırabilir ve şirket için yeni gelir akışları yaratabilir. Dolayısıyla, işletmelerin açık inovasyondan faydalanması için pek çok fırsat vardır. Ve günümüzde artık  açık inovasyonda ürün ve hizmet sağlayan düzinelerce yazılım şirketi, aracı ve danışman var. Hiçbir şey olmasa bile, bu yeni kurulan açık inovasyon sağlayıcılarının varlığı, konseptin bir pazar testini karşıladığını gösteriyor.

Açık inovasyon, “sırasıyla, dahili inovasyonu hızlandırmak ve inovasyonun harici kullanımı için pazarları genişletmek için, hedef odaklı bilgi girişlerinin ve çıkışlarının kullanılmasını” sağlıyor. Açık inovasyonda, şirket içlerinde gerçekleştirilen Ar-Ge çalışmalarında, şirket dışından akademiler, açık inovasyon çözüm ortakları, yazılım firmaları vb. çözüm ortakları da işin içine girebiliyor. Burada inovasyon iki yönlü olabiliyor. Biri, dış fikirlerin ve teknolojilerin firmanın kendi inovasyon sürecine dahil edildiği “dıştan içe” yöndür. Bu, açık inovasyonun en yaygın olarak tanınan özelliğidir. Diğer, daha az tanınan yön ise, firmada yeterince kullanılmayan fikirlerin ve teknolojilerin, başkalarının inovasyon süreçlerine dahil edilmek üzere dışarıya çıkmasına izin verildiği “içten dışa” olan yöndür.

İnovasyon Çeşitleri

Hizmet İnovasyonu

Yeni bir hizmet yaklaşımında bulunmak veya mevcut hizmeti önemli ölçüde değiştirerek sunmaya hizmet inovasyonu denir. Hizmet inovasyonu, müşteriler için yeni hizmetlerin oluşturulması ve tanıtılmasını içeren inovasyon türüdür. Hizmet inovasyonu, müşteri deneyimi etrafında döner ve hizmetle ilgili yeniliklerle başlar. Bu alandaki yenilikler, ister kullanımını kolaylaştırarak, ister gzöden kaçan işlevselliği vurgulayarak veya yaygın sorunları gidererek, ürün veya hizmetinizin özelliklerini geliştirir.

Pazarlama İnovasyonu

Bir ürünün ya da ambalajının farklı tasarımlarla yenilenmesi, farklı pazarlama yaklaşımlarının kullanılması veya mevcut yaklaşımların geliştirilmesine pazarlama inovasyonu adı verilir. Pazarlama inovasyonu, yeni ürün ve hizmetlerin Pazar başarısının desteklenmesine katkıda bulunan tüm inüvasyon yönetimi faaliyetlerini kapsar. İnovasyonun asıl görev ve misyonunun Pazar başarısı olduğu düşünülürse, inovasyon pazarlamasının inovasyon sürecinde son derece önemli bir rol oynadığı da ortaya çıkar. Burada dijital çözümlerde işin içine girer.

Süreç İnovasyonu

Bir ürünün üretimi ya da dağıtımında farklı yöntemlerin geliştirilmesi veya mevcut yöntemlerin iyileştirilmesine süreç inovasyonu adı verilir. Süreç inovasyonlarına aşağıdaki örnekler verilebilir:

• Ford tarafından geliştirilen üretim bandı yönteminin hayata geçirilmesi,
• Günümüz imalat sanayisinde talaşlı imalat adını verdiğimiz alanlardaki silindirik ya da farklı formlardaki iş parçalarının üzerinden kesici takımlar vasıtasıyla talaş kaldırılması gereken durumlarda CNC Tezgâhların kullanılmaya başlanması
• Finans sektörüne baktığımızda ATM’lerin hayata geçmesi
• İnternet üzerinden uçak bileti, tren bileti ve otobüs bileti satın alınmaya başlanması
• E-ticaret ile sanal mağazaların oluşması
• Zoom, Google meeting, teams vb. platformlar sayesinde bulut üzerinden sanal toplantıların yapılması. İş yaşamında çalışmak veya toplantı için ofislere gitme zorunluluğunun ortadan kalkması
• Endüstri 4.0’ın tamamı ise zaten bir süreç inovasyonudur.  

Sosyal İnovasyon

Sosyal inovasyonu, sosyal bir ihtiyaca mevcut çözümlerden daha iyi bir şekilde cevap verirken aynı zamanda toplumun yeteneklerini geliştirerek sosyal, ekonomik ve çevresel kaynakların daha verimli kullanılmasını sağlayan yeni çözümler olarak tanımlayabiliriz. Toplum 5.0 kavramını, burada sosyal inovasyon örneği olarak verebiliriz. Teknoloji ile sosyolojik disiplinlerin birleşmesinden oluşmuş, akıllı toplum oluşumuna destek veren bir inovasyondur.

Radikal İnovasyon

Radikal ve artımsal inovasyonlar, farklı teknolojik inovasyonları tanımlarlar. Radikal inovasyon, teknolojideki derinlemesine yapılan değişiklikleri temsil eden temel değişikliklerdir. Kripto- blockchain teknolojisi ile geçilen yeni kripto dünyası, metaverse dünyası gibi.

İnovasyon Örnekleri

Var olan bir ürünün daha etkin hale getirilmesi için yapılan inovasyonu ifade eder. Ürünün diğerlerinden farklı olarak geliştirilmesi ve değer yaratması gerekmektedir. Bir akıllı saatin vücut ısısıyla çalışır şekilde piyasaya sunulması, ürün inovasyonuna örnektir.

Hizmet İnovasyonu Örnekleri

Türkiye’de Başarılı Olan Hizmet İnovasyonları: Getir, İşCep, BiTaksi, Yemek Sepeti

Pazarlama İnovasyonu Örnekleri

Apple, Netflix, Amazon, Yemeksepeti vb.

Süreç İnovasyonu Örnekleri

Perakende mağazaların sipariş süreçlerinde otomatik yenileme sistemini kullanmaları, süreç inovasyonuna bir örnektir.

Girişimcilik ve İnovasyon

“Yenilik” olarak da bilinen inovasyon, kâr etme amacıyla yeni ve yaratıcı fikirlerin ekonomik alana uygun hâle getirilmesi olarak tanımlanır. Girişimcilik ise yine kâr elde etme amacıyla riskler alarak iş kuran kişinin yaptığı atılım olarak ifade edilir. İnovasyon ve girişimcilikte verimli olmak için stratejiler geliştirilmesi oldukça önemlidir.

Girişimcilik ve inovasyon birbirini tamamlayan kavramlardır.  İnovasyon aslında girişimciliğin kaynağı diyebiliriz. İnovasyon mevcut pazarın nelere ihtiyacı olduğu konusunda adımlar atarken girişimcilik ile beraber ticari başarı elde edilebilir. İnovatif bir düşüncenizi mevcut piyasada var olmasını istiyorsanız girişimcilik ile bunu başarabilirsiniz. Girişimcilik adına ortaya bir şeyler koyup başarıyı yakalamak istiyorsanız fark yaratmalı ve insanların ihtiyaçlarına yönelik çalışmalara devam etmelisiniz. Bu noktada ise inovatif düşünceler çıkmış olduğunuz yolda size eşlik etmelidir. Çoğumuzun da lise eğitim – öğretim döneminde Biyoloji dersinde gördüğümüz üzere Girişimcilik ve İnovasyon arasındaki bağ Anahtar – Kilit uyumu gibidir. Her ne kadar birbirlerinden ayrılmaması gereken iki unsur olsalar da inovasyon, girşimciliğin gerçekleşmesi için tek başına yeterli koşul değildir.

İnovasyon Fikirleri

• Akıllı cüzdan 
• Elektrik üreten güneş panjurları
• Dokunmatik fareler
• Akıllı havlular
• USB ile şarj olan piller
• Otopark inovasyonu
• Pratik şarj aletleri
• Akıllı bebek arabası tekerlekleri
• Usb priz
• Köpekler için tercüman
• Kendini temizleyen tişört
• Kablosuz şarj etme cihazı
• Kurtarıcı robot
• Akıllı uyku maskesi

Bu yazımda inovasyonun genel tanımlarından bahsettim. Bir dahaki yazımda inovasyonun dna’sından bahsediceğim. İnovasyon kavramı gözümüzde büyütmezsek, bazen çok küçük dokunuşların büyük faydalar ve karlılıklar sağlayabileceğini de görürüz 🙂 Yeter ki doğru bir strateji ile ilerleyebilelim.

Yönetim & Dijital Dönüşüm Danışmanlığı ve Eğitimlerim hakkında bilgi almak ve toplantı planlamak için tıklayın!