“Dijital Olgunluk” teriminin anlamını yeniden hatırlayalım.
Bir kuruluşun yıkıcı teknolojik trendlere yanıt verme ve bunlara uyum sağlama becerisi
Şunu da belirtmekte fayda görüyorum: Dijital olgunluk bir hedef değildir, bir süreçtir ve bir kuruluşun yaşam döngüsü boyunca devam eden bir taahhüttür. Ne de olsa teknoloji sürekli gelişiyor ve rekabetçi kalabilmek için bu değişikliklere uyum sağlamamız gerekiyor.
Esasında son otuz senedir, internetin doğuşu ve teknolojinin ilerlemesiyle bilgi her yerden ulaşılabilir bir hale gelmişken, Türkiye’de birçok kurum ve kişi maalesef bu durumu pandeminin tetiklemesiyle ve mecbur bırakmasıyla idrak etmeye başladı. İçinde bulunduğumuz zamanlarda ise “dijitalleşme ve dijital dönüşüm” ifadeleri dillerden düşmüyor.
Türkiye’nin dijital dönüşümüne 2008 yılında e-devlet kapısı uygulamasını devreye almasıyla başladığını düşünüyorum. E-devlet çalışması, benim de içinde olduğum “Microsoft Bütünleşik Yerel Yönetimler Platformu” adı verilen çalışma ile Microsoft Türkiye’nin öncülüğünde başladı ve günden güne gelişimini sürdürerek binlerce kamu hizmetinin sunulduğu, yüzlerce kamu kurumunun entegre olduğu bir yapıya dönüştü. Gelin şimdi isterseniz, 2008 yılından bu yana geçen 15 sene içinde Türkiye’nin dijital olgunlukta nereye geldiğini birlikte inceleyelim. Hatta bu soruyu ChatGPT’ye soralım. Yani dijital olgunluğumuzu bize dijital bir araç söylesin bakalım, neler söyleyecek?
Türkiye’nin dijital olgunluk seviyesi, ülkede giderek daha fazla işletme dijital teknolojilerin avantajlarından yararlanmaya çalıştıkça artıyor. Bu şirketler rekabet güçlerini artırmaya ve giderek daha dijital hale gelen bir dünyada gidişatın bir adım önünde olmaya çalıştıkça, dijital dönüşüm stratejilerine ve girişimlerine artan bir ilgiye yol açtı.
Türkiye’de dijital olgunluğun en önemli itici güçlerinden biri, ülkenin hızla büyüyen ekonomisidir. Son yıllarda Türkiye, ihracata ve yabancı yatırıma güçlü bir şekilde odaklanarak dünyanın en hızlı büyüyen ekonomilerinden biri haline geldi. Bu, ülkede faaliyet gösteren ve birçoğu operasyonlarını iyileştirmek ve yeni pazarlara ulaşmak için dijital teknolojilerden yararlanmak isteyen işletmelerin sayısında önemli bir artışa yol açtı.
Türkiye’de dijital olgunluğa katkıda bulunan bir diğer önemli faktör, ülkenin geniş ve genç nüfusu. Türkiye, ortalama yaşı 30’un biraz üzerinde olan 80 milyondan fazla bir nüfusa sahip. Bu büyük ve genç nüfus, son derece bağlantılı ve teknoloji konusunda bilgili olduğundan, onu dijital işletmeler ve hizmetler için ideal bir hedef haline getiriyor.
Son yıllarda hükümetin ülkenin dijital dönüşümünü desteklemek için dijital altyapıya ve girişimlere büyük yatırımlar yapması da olgunluğu yükselten faktörlerden biri. Ayrıca bu destekler, yüksek hızlı geniş bant ağların geliştirilmesini, dijital merkezler ve inovasyon merkezlerinin oluşturulmasını ve dijital beceri eğitim programlarının uygulanmasını da içeriyor.
Bu olumlu gelişmelere rağmen, Türkiye tam dijital olgunluğa ulaşmada hala çeşitli zorluklarla karşı karşıyadır. Ana zorluklardan biri, ulusal düzeyde kapsamlı bir dijital stratejinin olmamasıdır. Hükümet dijital altyapıya ve girişimlere yatırım yaparken, tüm bu çabaları bir araya getiren ve ülkenin dijital dönüşümüne yön veren kapsamlı bir stratejiye hâlâ ihtiyaç var.
Diğer bir zorluk ise Türkiye’de dijital beceri ve yetenek eksikliğidir. Hükümetin dijital becerileri geliştirme çabalarına rağmen, veri analitiği, siber güvenlik ve yazılım geliştirme gibi alanlarda hala ciddi bir şekilde nitelikli iş gücü sıkıntısı var. Bu, dijital teknolojileri benimsemek ve küresel pazarda daha rekabetçi hale gelmek isteyen şirketler için büyük bir engeldir.
Türkiye’de e-ticaret ve çevrimiçi pazar yerleri gibi belirli sektörlerde dijital işletmeler ve hizmetler için girişin önünde hâlâ önemli engeller bulunması, dijital dönüşümü sınırlayan çeşitli düzenleyici ve yasal zorluklardan biri.
Bununla beraber ülkenin yasal ve düzenleyici çerçevesi, AB’nin dijital politikalarıyla hâlâ tam olarak uyumlu değildir ve bu durum, Avrupa pazarlarına açılmak isteyen Türk şirketleri için ek zorluklar yaratabilir.
Bu zorluklara rağmen, Türkiye’nin dijital olgunluğu hızla artıyor ve ülke, dijital teknolojilerin sunduğu fırsatlardan yararlanmak için iyi bir konuma sahip. Türkiye, zorlukların üstesinden gelerek ve dijital altyapı ile girişimlere yatırım yapmaya devam ederek ekonomisini büyütmeye ve vatandaşlarının yaşamlarını iyileştirmeye devam edebilir.
Sonuç olarak, Türkiye’nin dijital olgunluğu, büyüyen bir ekonomi, genç ve teknolojiden anlayan bir nüfus ve devletin dijital altyapıya ve girişimlere yaptığı yatırımlar gibi faktörlerin bir araya gelmesiyle artıyor. Bununla birlikte, kapsamlı bir dijital strateji eksikliği, dijital beceri ve yetenek eksikliği ve düzenleyici ve yasal engeller gibi üstesinden gelinmesi gereken zorluklar var. Türkiye, bu zorlukların üstesinden gelerek, dijital altyapıya ve girişimlere yatırım yaparak ve yasal ve düzenleyici çerçevesini AB’nin dijital politikalarıyla uyumlu hale getirerek büyümesini sürdürebilir.
Dijital olgunluğunu ölçmek ve yol haritasını belirlemek isteyen şirketler DDOO online portalı üzerinden olgunluklarını ölçümleyebilirler.
Türkiye’nin dijital olgunluk düzeyi hakkında istatistiki bilgiler
Avrupa Komisyonu’nun Dijital Ekonomi ve Toplum Endeksi’ne (DESI) göre Türkiye, 2020 yılında 28 AB üye ülkesi ve 6 aday ülke arasında 39. sırada yer aldı. Endeks, AB ülkelerinin dijital performansını beş alanda ölçüyor: bağlanabilirlik, beşeri sermaye, kullanımı internet, dijital teknolojinin entegrasyonu ve dijital kamu hizmetleri.
Uluslararası Telekomünikasyon Birliği’ne (ITU) göre Türkiye, internet penetrasyonu açısından 2020’de %74’lük bir orana sahipti.
Mordor Intelligence’ın bir raporuna göre, Türkiye’nin e-ticaret pazarının 2020’de yaklaşık 26,4 milyar dolar değerinde olduğu ve 2021-2026 tahmin döneminde yaklaşık %15’lik bir YBBO (Yıllık Birleşik Büyüme Oranı) ile büyümesi bekleniyor.
Dünya Ekonomik Forumu’nun bir raporuna göre, ekonomilerin büyüme ve refah için bilgi ve iletişim teknolojilerinden (BİT) yararlanmaya hazırlık düzeyini ölçen Ağa Hazırlık Endeksi (NRI) 2019’da Türkiye 190 ülke arasında 70. sırada yer alıyor. .
Boston Consulting Group tarafından hazırlanan bir raporda Türkiye, 2020’de dijital hazırbulunuşluk açısından Orta Doğu ve Kuzey Afrika (MENA) bölgesindeki 12 ülke arasında 11. sırada yer aldı.
Bu verilerin geçmişe ait olduğunu ve mevcut durumu yansıtmayabileceğinin yanı sıra, bir ülkenin dijital olgunluk seviyesinin karmaşık ve çok boyutlu bir kavram olduğunu ve farklı açılardan değişebileceğini göz önünde bulundurmak önemlidir. .
Türkiye’nin dijital olgunluk seviyesini artırmaya yardımcı olabilecek çözüm önerileri
1- Kapsamlı bir dijital strateji geliştirilmesi: Türkiye’nin, ülkenin tüm dijital girişimlerini bir araya getiren ve dijital dönüşümüne yön veren kapsamlı bir dijital stratejiye ihtiyacı var. Bu strateji özel sektörle istişare içinde geliştirilmeli ve AB’nin dijital politikalarıyla uyumlu hale getirilmelidir.
2- Dijital altyapıya yatırım yapılması: Türkiye’nin yüksek hızlı geniş bant ağlar, dijital merkezler ve inovasyon merkezleri gibi dijital altyapıya yatırım yapmaya devam etmesi gerekiyor. Bu, dijital yeniliğe elverişli bir ortam yaratılmasına yardımcı olacak ve işletmelerin dijital teknolojileri benimsemesini kolaylaştıracaktır.
3- Dijital becerilerin ve yetenek gelişiminin teşvik edilmesi: Türkiye’nin veri analitiği, siber güvenlik ve yazılım geliştirme gibi alanlarda vasıflı çalışan eksikliğini gidermek için dijital beceri ve yetenek geliştirme programlarına yatırım yapması gerekmektedir.
4 – Düzenleyici ve yasal çerçevenin iyileştirilmesi: Türkiye’nin, e-ticaret ve çevrimiçi pazar yerleri gibi belirli sektörlerde dijital işletmelere ve hizmetlere giriş engellerini kaldırmak için düzenleyici ve yasal çerçevesini iyileştirmesi gerekmektedir. Ek olarak, ülkenin yasal ve düzenleyici çerçevesi AB’nin dijital politikalarıyla uyumlu hale getirilmelidir.
5- Girişimciliği ve yeniliğin teşvik edilmesi: Türkiye’nin girişimciliği ve yeniliği teşvik eden bir ortam yaratması gerekiyor. Bu, başlangıç hızlandırıcıları, girişim sermayesi fonları ve inovasyon yarışmaları gibi girişimlerle başarılabilir.
6- Kamu ve özel sektör arasında işbirliği ve işbirliğinin teşvik edilmesi: Türkiye, inovasyonu ve dijitalleşmeyi teşvik etmek için kamu ve özel sektör arasındaki işbirliğini ve işbirliğini teşvik etmelidir. Bu, kamu-özel sektör ortaklıkları ve yenilik kümeleri aracılığıyla başarılabilir.
7- Kamu sektöründe dijital teknolojilerin benimsenmesinin teşvik edilmesi: Türkiye, devlet hizmetlerinin verimliliğini ve etkinliğini artırmak ve özel sektör için iyi bir örnek oluşturmak için örnek teşkil etmeli ve dijital teknolojilerin kamu sektöründe benimsenmesini teşvik etmelidir.
8- Dijital işletmelerin finansmana erişiminin kolaylaştırılması: Türkiye, dijital işletmelerin büyümelerine ve faaliyetlerini ölçeklendirmelerine yardımcı olmak için finansmana erişimi kolaylaştırmalıdır.
Bu çözümlerin birbirini dışlamadığını ve ülkenin dijital olgunluk düzeyinde önemli ilerleme sağlamak için birden fazla çözümün paralel olarak uygulanması gerektiğini belirtmek önemlidir. Ek olarak, bir ülkenin dijital olgunluk seviyesinin karmaşık ve çok boyutlu bir kavram olduğunu ve çözümlerin ülkenin özel ihtiyaçlarına göre şekillendirilmesi gerektiğini dikkate almak önemlidir.
Türkiye’deki eğitim sisteminin dijital olgunluğu
Türkiye, son yıllarda eğitim sisteminin dijital olgunluğunu iyileştirmek için önemli çabalar sarf etti, ancak hala üstesinden gelinmesi gereken bazı zorluklar var.
Hükümet tarafından yapılan başlıca çabalardan biri “e-Okul” projesinin uygulanması olmuştur. Proje, öğrenci ve öğretmenlerin dijital kaynaklara ve araçlara erişimini sağlayarak eğitimde teknoloji kullanımını artırmayı hedefliyor. Bu, öğrencilere tablet ve dizüstü bilgisayarların dağıtılmasını ve öğretmenlerin sınıfta teknolojinin nasıl kullanılacağına ilişkin eğitimini içerir. Proje, Türkiye genelinde 20.000’den fazla okulda uygulandı.
Ayrıca hükümet, öğrencilerin dijital ders kitaplarına erişimini sağlayan “e-Ders Kitabı” projesini de hayata geçirdi. Bu proje Türkiye genelinde 30.000’den fazla okulda uygulandı.
Ancak, Türkiye’de eğitim sisteminin dijital olgunluğunun önünde hala bazı zorluklar var. Ana zorluklardan biri, öğretmenler arasında dijital beceri ve eğitim eksikliğidir. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından yapılan bir araştırmaya göre, Türkiye’deki öğretmenlerin sadece %32’si sınıfta teknolojinin nasıl kullanılacağı konusunda eğitim almıştır. Ek olarak, birçok okulda dijital kaynak ve araç kıtlığı vardır ve bu da öğretmenlerin teknolojiyi derslerine entegre etmesini zorlaştırabilir.
Diğer bir zorluk ise Türkiye’nin bazı kırsal bölgelerinde internet erişiminin olmamasıdır. Bu, bu alanlardaki öğrencilerin öğrenme ve eğitim sisteminin dijital dönüşümüne katılma becerilerini etkileyebilecek dijital kaynaklara ve araçlara erişmelerini zorlaştırabilir.
Son olarak, hükümetin dijital girişimlerinin eğitim sistemi üzerindeki etkisi konusunda daha fazla araştırma ve değerlendirme yapılmasına ihtiyaç vardır. Bu, iyileştirme yapılabilecek alanların belirlenmesine ve kaynakların etkin bir şekilde kullanılmasını sağlamaya yardımcı olacaktır.
Sonuç olarak Türkiye, “e-Okul” ve “e-Ders Kitabı” projeleri gibi girişimlerle eğitim sisteminin dijital olgunluğunu geliştirmek için bazı çabalar sarf etmiştir. Bununla birlikte, öğretmenler arasında dijital beceri ve eğitim eksikliği, dijital kaynak ve araçların eksikliği, bazı kırsal alanlarda internet erişiminin olmaması ve bu konuda daha fazla araştırma ve değerlendirme yapılması ihtiyacı gibi üstesinden gelinmesi gereken bazı zorluklar vardır. hükümetin dijital girişimlerinin eğitim sistemi üzerindeki etkisi.
Sizde kurumunuzun Dijital Dönüşüm Olgunluk Seviyesini tespit etmek istiyorsanız, Dijital Dönüşüm Olgunluk Analizi linkini tıklayın!
